Wat is de beste manier om kinderen met grammaticale problemen te helpen? Kinderen met TOS begrijpen lange zinnen vaak niet goed. En ze maken ook vaak fouten in zinnen. Kinderen met TOS kunnen daardoor niet altijd goed zeggen wat ze bedoelen. En ze vinden het ook moeilijker om een gesprek te voeren.

We doen een voorstel voor diagnostiek en behandeling van grammaticale problemen. We gebruiken hierbij bestaand onderzoek en kennis uit de praktijk. Met het voorstel kunnen behandelaren beter werken. De behandelaren kunnen zo ook meer hetzelfde werken. Op deze manier kunnen we kinderen met TOS beter helpen.

Hoe helpen we kinderen met TOS om betere zinnen te maken?

Looptijd: 2020 – 2022

 

Veel kinderen met TOS vinden het moeilijk om lange zinnen goed te begrijpen. De juf zegt bijvoorbeeld: “pak het schrift dat je gisteren gekregen hebt en begin met de eerste opdracht”. Dan weten kinderen niet precies wat ze moeten doen. Ook bij lezen is het belangrijk om zinnen goed te begrijpen. Kinderen met TOS kunnen zelf ook vaak geen goede zinnen maken. Ze zeggen bijvoorbeeld “de paard eten” in plaats van “het paard eet”. Of: “hij klimt in de rots” in plaats van “hij klimt op de rots”. Of: “hun allemaal rommel maken” in plaats van “zij maken allemaal rommel”.

Grammaticale problemen staan nooit op zichzelf. Kinderen met grammaticale problemen vertellen minder. Ze praten ook minder met andere mensen. Ze voelen zich dan soms gefrustreerd. Of ze worden juist stil en trekken zich terug.

We werken samen met andere projecten, zoals ZINnig (van onder andere Hogeschool Utrecht, Auris en Universiteit Utrecht), Story Grammar Training (van Kentalis), Communicatie via Scherm (van Kentalis) en Metalinguïstische Interventies voor TOS (MITOS, van Auris & Kentalis). We hebben in 2021 al veel gelezen over onderzoek naar grammaticale problemen. We vroegen aan 86 behandelaren uit Zorg en Onderwijs van Kentalis en Auris hoe zij werken (zie de grafiek voor een voorbeeld). We hebben ook al bijna een eerste versie van de handreiking klaar.

Dit jaar gaan we onderzoeken of de handreiking in de praktijk goed werkt. We gaan ook onderzoeken of kinderen beter kunnen leren aanvoelen wat een goede zin is. Behandelaren helpen kinderen om goed naar hun eigen zinnen te luisteren. Wij willen weten of dit kinderen ook echt helpt.

klik om te vergroten

Een groep van 86 behandelaren van Kentalis en Auris (Zorg en Onderwijs) vulde een vragenlijst in. De vraag was: “Hoeveel van de kinderen (5-12 jaar) die u heeft behandeld in de afgelopen 6 maanden hadden morfosyntactische problemen?”. De meerderheid van de behandelaren ziet kinderen met grammaticale (morfosyntactische) problemen.

Team

  • Annette Scheper, Projectleider en Senior onderzoeker, Kentalis
  • Annemarie Kerkhoff, Projectleider en Senior onderzoeker, Auris
  • Ellen van Sambeeck, Onderzoeker, Kentalis
  • Wendy Bliekendaal, Onderzoeker, Auris
  • Evelyn Verver, Gedragskundige, Kentalis
  • Geke Boomsma, Logopedist, Auris
  • Linda van den Oever, Logopedist/Linguïst, Kentalis
  • Baukje Kingma, Logopedist/Linguïst, Auris
  • Steffie van Gils, Linguïst, Kentalis
  • Maartje Kobesen, Ervaringsdeskundige, Auris
  • Susan Arts, Projectleider kennisontwikkeling, Kentalis

Contact

Met vragen over het project kunt u terecht bij projectleiders Annette Scheper (a.scheper@kentalis.nl) en Annemarie Kerkhoff (a.kerkhoff@auris.nl)

Terug naar overzicht