Welbevinden gaat over je gelukkig en prettig voelen. Er is te weinig bekend over hoe we het welbevinden van mensen met communicatief meervoudige beperkingen (CMB) in beeld krijgen en vooral ook in beeld houden. Alles begint binnen het project dan ook met bewustwording; we willen professionals bewust maken van het belang van kennis over het welbevinden van mensen met CMB. Op basis van deze bewustwording krijgt welbevinden een belangrijke plaats in de dagelijkse begeleiding en ondersteuning van mensen met CMB. Evenals het samenspel tussen de persoon met CMB, naasten en professionals bij het in beeld krijgen en houden van het welbevinden.
Wanneer voelen mensen met CMB zich gelukkig?
Looptijd: 2023 – 2025
Klik om te vergroten
Waar gaat het project over?
Wat is welbevinden? Als je in een woordenboek kijkt dan staat daar ‘je gelukkig voelen’. Je gelukkig voelen is belangrijk. Als je je gelukkig voelt, dan ben je bijvoorbeeld vrolijker. Ook word je minder vaak ziek en je voelt minder stress. Je praat met meer mensen, je maakt makkelijker vrienden, en je kan bijvoorbeeld makkelijker leren. Maar wat is ‘je gelukkig voelen’? De meeste mensen kunnen gewoon vertellen waar ze gelukkig van worden. Wat dat precies is, zal voor iedereen verschillend zijn. De ene persoon wordt gelukkig van een kopje thee drinken en een spannend boek lezen. Een ander persoon wordt bijvoorbeeld gelukkig van een groot feest met veel mensen. Wanneer voelt een persoon met CMB zich gelukkig? Hoe krijgen we dat in beeld? En hoe hóuden we dat in beeld? Dat is waar dit project over gaat.
Waarom is dit project nodig?
Mensen met CMB vertellen op hun eigen manier over hun welbevinden, maar dat is voor de mensen om hen heen niet altijd makkelijk te begrijpen. Vaak hebben naasten in het dagelijks contact onbewust kennis over het welbevinden van hun kind, broer of zus opgedaan. Deze kennis komt slechts moeizaam bij andere betrokkenen, zoals in de woon- en zorglocaties. Ook bestaat het risico dat deze kennis snel wordt vergeten. Voor professionele begeleiders van mensen met CMB is het daarom niet altijd duidelijk waar iemand gelukkig van wordt. Of hoe ze hier achter kunnen komen. Met dit project willen we professionals , samen met naasten van mensen met CMB, bewust maken van het belang van kennis over het welbevinden van mensen met CMB. Hoe krijgen zij samen het welbevinden in beeld én hoe kunnen ze dit in beeld houden? Zo krijgt welbevinden een belangrijke plaats in de dagelijkse begeleiding en ondersteuning van mensen met CMB.
Wat hebben we al gedaan?
Binnen het project Persoonlijk Welbevinden Profiel (Deelkracht 2020-2022) is in kaart gebracht wat belangrijke domeinen van welbevinden zijn voor mensen met CMB. Dit deden we vanuit vier perspectieven:
- Wat onderzoekers schrijven over welbevinden bij mensen met CMB. Wat is belangrijk voor het welbevinden van mensen met CMB volgens andere onderzoekers? Wat schrijven zij hierover in wetenschappelijke artikelen?
- Wat mensen met CMB op hun eigen manier kunnen vertellen over wanneer ze zich gelukkig voelen. Mensen met CMB vertellen ons op hun eigen manier over wat welbevinden voor ze is. Wat vinden zij belangrijk? Wanneer voelen zij zich veilig?
- Wat volgens ouders belangrijk is voor het welbevinden van mensen met CMB. Wij praten met ouders van mensen met CMB. We praten over het welbevinden van hun kind. Wat maakt hen gelukkig? Wanneer voelen zij zich onveilig? Wat vinden ze leuk?
- Wat volgens medewerkers in zorg en onderwijs belangrijk is voor het welbevinden van mensen met CMB. Wij praten met medewerkers uit zorg en onderwijs. We praten over het welbevinden van hun cliënten en leerlingen. Wat maakt hun cliënten gelukkig?
Uit deze deelstudies kwamen 11 domeinen van welbevinden (ook wel ‘kwaliteit van bestaan’) van mensen met CMB. We beschreven de domeinen en de onderliggende indicatoren. Dit zijn factoren die beoordeeld kunnen worden en die beschrijven waar het domein over gaat. De domeinen geven inzicht in voorwaarden voor het welbevinden van een persoon met CMB. Ook laten ze zien wat hierin persoonlijke (relatief) stabiele aspecten en flexibele aspecten (tijds- of omgevingsafhankelijk) zijn.
Wat doen wij in het project?
We bekijken nog een vijfde perspectief op welbevinden van mensen met CMB, namelijk de ervaring van hun broers en zussen. We onderzoeken ook welke rol de leeftijd van een persoon met CMB speelt in het welbevinden. Vervolgens gaan we samen met ouders en professionals aan de slag om een praktisch toepasbaar product te maken. We proberen dit product uit en gaan het vervolgens in de praktijk gebruiken.
Wat levert het project op?
De vijf perspectieven leveren allemaal unieke informatie op over welbevinden van mensen met CMB. We combineren deze informatie, zodat we beter begrijpen hoe we mensen met CMB kunnen begeleiden om zichzelf te zijn en zich gelukkig te voelen. Hoe krijgen we hun welbevinden in beeld en hoe hóuden we dit in beeld?
We maken een product waarin we voor een persoon met CMB beschrijven wat heel belangrijk is voor zijn of haar welbevinden. Dit moet een makkelijk te gebruiken product worden. Hoe dit product eruit gaat zien, bepalen we samen met ouders en professionals. Alle belangrijke mensen in het leven van de persoon met CMB zouden het product moeten kunnen gebruiken.
Team
- Nina Wolters-Leermakers, projectleider / onderzoeker – Kentalis
- Vera Knapen, onderzoeker – Kentalis
- Willemien Ebels, ervaringsdeskundige en ambulant begeleider – Kentalis
- Maarten Gischler, ervaringsdeskundige
- Lisette van der Heijden, onderzoeker – Kentalis
- Ellis van Dijk, logopedist – Kentalis
- Emma Vaillant, senior onderzoeker – Kentalis
- Irena Draskovic, senior onderzoeker – Stichting Milo
- Robbert Vereijken, ervaringsdeskundige
- Groep van professionals en ervaringsdeskundige ouders die meedenken over de inhoud en vorm van het product
- In overleg met Margje van der Schuit, Karen van Vessem-de Vos en Monique van Driel
- Met dank aan voormalig teamleden Kim van den Bogaard, Hanneke van Gennip-Kuijpers, Merel Prins en Marian Sloots
Contact
- Nina Wolters-Leermakers – n.wolters@kentalis.nl